Срочная публикация научной статьи
+7 995 770 98 40
+7 995 202 54 42
info@journalpro.ru
Тураев Ш.А.
Ҳозирги кунда Республикамизда полиэтилен ва экосид смоласи (ЭД-20) ишлаб чицариш йулга цуйилган. Аммо, уларни соф холда ишлатишда ейилиш тезлиги нисбатан юцорилиги аницланди. Уларнинг ейилишга бардошлилигини ошириш учун тулдиргичларга: тальк, каолик ва фасфогипс керак булади. Улар Республикамизда мавжуд булиб, уларнинг хаммаси ишлаб чицариш чициндилари хисобланади
Калит сузлар: полиэтилен, термореактив, эпоксид смоласи, металл, ейилиш, сирт тозалиги, полимер материал, полиамид, эпосид полимери.
В Республике налажено производство полиэтилена и эпосидной смолы (ЭД-20). Однако, их применение в чистом виде увеличивает скорость изнашивания поверхности деталей. Для увеличения износостойкости их нужны наполнители: тальк, каолик и
фосфогипс. Они широко распространены в Республике, и они считаются отходами производства.
Ключевые слова: полиэтилен, термореактив, эпоксидная смола, металл, износ, чистота поверхности, полимерный материал, полиамид, эпосидный полимер.
In Republic manufacture of polyethylene and the epoxide pitches (ЭД-20) is adjusted. However, their application in the pure state increases speed of wear process of a surface of details. For increase in their wear resistance are necessary toading: talc, the caolik and fosfogipse. They widespread in Republic, and they are considered as production wastes.
Keywords: polyethylene, a thermoreactant, the epoxide pitch, metal, deterioration, cleanliness of a surface, a polymeric material, polyamide, the epoxide polymer.
Ишнинг максади автомобилларда кулланиладиган полимер материалларнинг иш шароитини урганиш ва уларнинг хар хил шароитларда ейилишини тадкик килиш.
Тажрибалар кафедрада яратилган микротрибометр ёрдамида бажарилди. Бу трибометрда ишкаланиш схемаси «диск-цилиндр» куринишда булади
Юкорида такидлаганимиздек тажрибаларда хар хил турдаги полимер материаллари олинган. Термопласт полимерлардан автомобилсозликда кенг куланилаётган полиамид ва Узбекистонда ишлаб чикарилаётган полиэтилен олинган булса, термореактивлардан эса Наввоийазолот заводи махсулоти будган эпоксид смоласи ЭД-20 олнган.
3- расмда танлаб олинган полимер материалларнинг ейилишини металлнинг гадир- будурлигига богликлик графиги берилган. Бунда кам ейилиш ЭД-20 да кузатилган булса, ейилиш айникса полиэтиленда нисбатан юкорирок. Бунга сабаб полиэтиленнинг механик х,усусиятларини пастлигидир. Полиэтилен учун ейилишни тез суратлар билан ортиб кетиши гадир-будурликни
Расмдан куриниб турибдики, гидир-будурлик Rj-нинг микдори ортиши билан ишкаланиш коэффиценти камайиб боради, аммо маълум кийматидан сунг яна уни ортиб кетиши кузатилмокда. Яъни ишкаланиш коэффиценти гидир-будурликка нисбатан узгариши, илмий ишлар ва адабиётларда
Бундай холат поламид учун бошла^ич RF =40 ва RF =10 мкм булганда ишкаланиш коэффиценти 0,2 ораликда кайд этилган ва RF=20 мкм
1- расм. Полимернинг ишкаланиш коэффициента унинг мослашув даврига богликлиги
Демак, бошлангич гидир-будурлик канча булишидан катъий назар урнатилган гидир будурликнинг бир хил микдорда ишкаланиш коэффиценти кичик булар экан.
Хулоса: Х,озирги кунда Республикамизда полиэтилен ва экосид смоласи (ЭД-20) ишлаб чикариш йулга куйилган. Аммо, полиэтилен соф холда ейилиш тезлиги нисбатан юкорилиги аникланади. Унинг ейилишга бардошлилигини ошириш учун республикада мавжуд тулдиргичлар кушиб ишлатилса максадга мувофик булади. Бундай тулдиргичларга: тальк, каолик ва фасфогипс киради. Буларнинг хаммаси ишлаб чикариш чикиндилари хисобланади.
Шундай килиб тайёрланган намуна ва металл орасидаги ишкаланиш ва ейилишни аниклаш асосида автомобилларни ишкаланувчи деталлари учун экосид смоласи (ЭД-20) ва полиэтиленларни таклиф этамиз.
Аммо, биз юкорида такидлаганимздек, полиэтилен соф холда хараорат оритиши билан унинг физик-механик хоссаларини пасайиши хисобига ейилиш ортиб кетади. Буни олдини олиш учун биз полиэтиланнинг тальк, фосфогипс, каолин ва металл кукунли композицияларини куллашни таклиф этамиз. килиш бизнинг кейинги илмий ишларимиз режасига киритилган.
Тадкикот натижаларига асосланиб танлаб олинган полиэтилен ва экосид смоласи (ЭД-20)ларнинг кайси маркаларини автомобил деталларини тайёрлаш учун кулаш борасида биз куйида илмий асосланган тавсиялар ишлаб чикдик
Композицион полиэтилен ва экосид смоласи (ЭД-20)нинг ишкаланиш ва ейилишини тадкик